BERRIAK
Nafarroako Gobernuak Pirinioetako Planaren alde egindako apustua berretsi dio Chivite kontseilariak Pirinioetako Mahaiari
2024ko apirilaren 11
Lurralde Kohesiorako kontseilari Oscar Chivitek Pirinioetako Mahaiaren batzorde iraunkorraren aurrean baieztatu zuen atzo bere Gobernuak duela lau urte hasitako Pirinioetako Planaren jarraipenaren eta indartzearen aldeko apustua.
Jesús Mari Rodríguez, Toki Administrazioko eta Despopulazioko zuzendari nagusiak, lagundu zion kontseilariari harreran, unitate horri atxiki baitzaio Plana legegintzaldi honetan. Mikel Zabaleta ere bertan izan zen, Ekialdeko Pirinioen Ponentzia Txostenaren jarraipen eta kontrolerako batzorde parlamentario espezifikoko presidentea.
Kontseilariak gogorarazi zuen Nafarroako Gobernuak 3,7 milioi euro bideratuko dituela aurten Plana gauzatzeko, eta nabarmentzekoa da Artzi Jauregiaren ingurua eta Artziko eta Nagoreko bainu-eremuak egokitzeko inbertsioa, bai eta MRR PIREP Casa Ascunce ere.
Era berean, dirulaguntzen deialdiak daude aurrekontuan, eta horien artean lehentasuna emango zaie tokiko erakundeenei planarekin lotutako ekintzetarako, etxebizitza eta enplegua lotuz bizi eta lan egiteko eta ekintzailetzan inbertitzeko.
Azkenik, hainbat hitzarmen eta ekintza egingo dira, besteak beste, Nasuvinsa-Lursarearekin eta Cederna_Garalurrekin egingo direnak, Gu Pirinioa lurralde-taldea osatzeko.
Despopulazioaren Legea
Kontseilariak bileran iragarri zuen datorren urterako Despopulazio Lege bat egiteko prozesuaren hasiera, Akordio Programatikoan jasotako proiektua. Toki Administrazioko eta Despopulazioko zuzendari nagusiak Pirinioetako Mahaiko batzorde iraunkorrari esan zion mahaia izango dela, hain zuzen ere, aurretiazko kontsulten prozesuan eta lege-aurreproiektuarekin egingo den bigarren prozesu parte-hartzailean izango den eragileetako bat.
Pirinioetako Plana 2020an sortu zen, eta ordutik 164 jarduera egin dira dirulaguntzen, hitzarmenen eta jarduera propioen artean, baina haren aurrekariak 2016an iritsi ziren, Pirinioetako Bizirik, Txantxalan, Lan eta Bizi elkarteen eskutik. Elkarte horiek Nafarroako Parlamentuari proposatu zioten Nafarroako Pirinio osoari buruz hausnartzeko beharra, irtenbideak bilatze aldera. Ekimena Nafarroako ekialdeko Pirinioetarako bost minutuko iraupena lelopean bultzatu zen.
2017ko maiatzean, Pirinioetako Mahaia eratu zen. Mahai horrek eskualdeko toki-erakundeak biltzen ditu, Nafarroako Toki Administrazioa Erreformatzeko otsailaren 4ko 4/2019 Foru Legearen I. eranskinean definituta, bai eta Artzi eta Orotz-Betelu udal-mugarteak ere. Mahai horretatik abiatu zen Foru Parlamentuari Pirinioen egoerari buruzko ponentzia bat eskatzeko ekimena, eta aldeko onarpena eman zitzaion.
Ponentziak egindako ondorioen txostena aho batez onartu zen Legebiltzarreko Osoko Bilkuran, 2018ko azaroaren 8an, eta, ordutik, berariazko batzorde parlamentarioa izan da, orain Mikel Zabaleta buru dela. 2019an, Proiektu Estrategikoen Zuzendaritza Nagusia Pirinioetako egoera dinamizatzeaz, gauzatzeaz eta haren jarraipena egiteaz arduratzen zen unitate organiko bihurtu zen, eta horri eutsi zitzaion 2023ra arte; une horretan, Pirinioetako Plana Toki Administrazioaren eta Despopulazioaren Zuzendaritza Nagusiaren mende geratu zen.
Pirinioetako Mahaia eskualdeko toki erakundeak ordezkatzen dituen kide anitzeko organoa da, eta 15 kide hautetsik osatzen dute. Aurten arte lehendakari batek eta lehendakariorde batek ordezkatzen zuten, baina orain zazpi kideko batzorde iraunkorra osatzea erabaki da, bost bailara edo udalerri konposatuetako ordezkari bana eta eskualdea osatzen duten gainerako lau herrietako beste bi: Auritz, Orreaga,Orotz-Betelu eta Luzaide..
Horrela, batzorde iraunkorra honako hauek osatzen dute: Leire Remiro (Erroibarko alkatea), Gustavo Goiena (Zaraitzuko Ibarreko Batzarreko lehendakaria), Amparo Viñuales (Erronkariko alkatea), Javier Díez (Artziko Ibarreko alkatea) eta Karlos Bueno (Aezkoako Ibarreko Batzarreko presidentea), eta Unai Irigaray (Auritzeko alkatea) eta Alfredo Gil (Orotz-Beteluko zinegotzia). Azken hori ezin izan da goizeko bilerara joan, lan kontuengatik.
Ezarritako baterako gobernantzako sistemaren funtsezko zatia da. Lau batzorde sektorial biltzen ditu, eta, hain zuzen ere, aste honetan biltzen ari dira Aezkoa eta Zaraitzu ibarretako batzar nagusien egoitzetan (Aribe eta Ezkaroze). Ondoren, batzordeak 11 lantaldetan egituratu dira, eta honako hauek dira:
- Turismoa, merkataritza eta zerbitzuak,
- Industria, ekintzailetza eta lurralde-garapen iraunkorra
- Abeltzaintza, nekazaritza eta basogintza
- Etxebizitza, garraioak eta azpiegiturak
